Glaskralen - Just a drop of water

WELKOM bij Just a drop of water

Glaskralen

Al jaren maak ik mijn eigen sieraden. Bij toeval kwam ik er achter dat die schitterende glaskralen zelf te maken waren. Na een workshop in november 2009 was ik verkocht. Dit wilde ik ook kunnen. Na een tweede workshop in december 2009 wist ik het zeker. Ik was verslaafd.

Sinds januari 2010 heb ik thuis een werkplekje waar ik met liefde, kleurrijke, handgemaakte, unieke glaskralen kan maken. In 2012, was het tijd voor de volgende stap. Een eigen webwinkel. Eindigde het daarmee? Zeker niet! Het maken van glaskralen is als een soort ontdekkingsreis. Steeds nieuwe kleuren, vormen en technieken zijn er te ontdekken. Bij iedere kraal is het weer spannend om er achter te komen of hij uitpakt zoals ik in gedachten had.

Glasbranden of lampworking

Glasbranden (Lampworking in het Engels) is een vorm van glasverwerking waarbij gebruik gemaakt wordt van een brander om staven of buizen gekleurd of helder glas te smelten.
Eenmaal gesmolten wordt het glas gevormd met beweging, gereedschap en (zeer beperkt) blazen.
Ook al werd deze vorm van kunst al in de eerste eeuw voor Christus in het oude Syrië beoefend, pas in de 14^deeeuw wordt het via Murano (Venetië) algemeen bekend. In het midden van de 19^de eeuw werd de techniek uitgebreid met het maken van presse-papiers, voornamelijk in Frankrijk, waarmee het een populaire vorm van kunst werd die tot op vandaag de dag verzameld wordt. Vroeg lampworking werd gedaan in de vlam van een olie lamp (vandaar de naam), waarbij de kunstenaar via een pijp lucht in de vlam blies. Moderne branders maken gebruik van butaan, propaan of aardgas, met lucht of zuurstof. Lampworking is anders dan glasblazen, omdat bij glasblazen gebruik wordt gemaakt van een blaaspijp om een “klodder” glas (vloeibaar uit de oven) op te blazen, terwijl bij lampworking gebruik wordt gemaakt van de zwaartekracht, beweging, gereedschap en (zeer beperkt) blazen om het glas te vervormen.

Wat is Glas?

De definitie van glas volgens het woordenboek (van Dale) is:

Glas (het; o)
1   doorzichtige harde stof
2   glazen plaat; ruit
3   glazen beker; een glas wijn

Chemisch gezien is glas een amorfe (niet-kristallijne) vaste stof. Amorf komt uit het Grieks en betekent zonder vorm. Een amorf materiaal of een amorfe stof is een stof bij een temperatuur onder zijn stollingstemperatuur, die niet vloeibaar is en geen (macro) kristallijne structuur heeft.

Ok, nu iets concreter.

De bekendste vorm van glas , in gebruik voor ramen, flessen, (drink)glazen, vazen en dergelijke is een mengsel van silicaten. De belangrijkste grondstof daarvoor is kwarts of silica (SiO₂) meestal gewonnen uit zand. In pure vorm kan van silica glas gemaakt worden, kwartsglas. Dit materiaal is echter moeilijk te bewerken; het heeft bijvoorbeeld een hoog en vrij abrupt smeltpunt (boven 1700^oC). Om glas makkelijker verwerkbaar te maken worden er diverse verzachters toe gevoegd (voorbeelden zijn CaCO₃ en Na₂CO₃). Hier door komt het smeltpunt lager te liggen en wordt het bovendien een smelttraject. Simpel gezegd: glas is een mengsel van kalk, zand en soda. Hoe maar je het verhit, des te meer het smelt. Technisch gesproken is glas altijd een vloeistof, ook al ziet het er erg hard uit. Aan oude spiegels of oude ruiten is soms te zien dat glas een vloeistof blijft, heel langzaam zakt het glas, waardoor de platen aan de onderzijde dikker zijn dan aan de bovenzijde, met vervorming van het (spiegel)beeld tot gevolg.

Het glas dat ik gebruik

Het glas dat ik voornamelijk gebruik voor mijn kralen is een zacht glas van Italiaanse oorsprong. Het glas wordt zacht genoemd omdat het een relatief laag smeltpunt heeft en bovendien lang zacht blijft.

Effetre of Moretti glas is verkrijgbaar in veel verschillende kleuren. De verschillende kleuren in het glas ontstaan door toevoegingen van metaaloxiden (koper, ijzer, kobalt, goud, etc).

Hoe een kraal gemaakt wordt

(in een notendop)

Met behulp van een brander (in mijn geval een Nortel Minor Bench Torch) wordt een glasstaaf verwarmd tot hij zacht begint te worden. Het zachte glas wordt om een mandrel (metalen staafje met losmiddel) heen gewikkeld en van de glasstaaf los gesmolten. Deze stappen worden herhaald tot er voldoende glas om de mandrel gewikkeld zit.
Door te draaien (nog steeds in de vlam) wordt de kraal rond onder invloed van de zwaartekracht.
Wanneer de vorm en grootte naar mijn zin zijn kan de kraal gedecoreerd worden. Stippen, streepjes, bloemetjes, (bijna) alles kan.

Met één kraal ben ik soms wel driekwartier tot een uur bij de brander bezig. Na het (gecontroleerd) afkoelen van de kraal kan de mandrel verwijderd worden. Waar de mandrel zat, zit nu het kraalgat. In het kraalgat zit nu nog het losmiddel dat eerst op de mandrel zat. Dit er uitpeuteren is een secuur en noodzakelijke werkje. Na het schoonmaken van het kraalgat is de kraal klaar om verder verwerkt te worden.

SUBSCRIBE & FOLLOW

Schrijf je in de voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte!